Architectuur in lagen: gefaseerd bouwen voor optimale zorg
Operatiekamercomplex (OK) van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC)

 

Het operatiekamercomplex (OK) van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) c.a. 5.000 m2 verbouwen terwijl het merendeel ervan in bedrijf blijft: dat is een unieke opgave. “Er mag natuurlijk geen enkel stofdeeltje een operatiekamer binnendringen die in gebruik is – en precies dáár moet verbouwd worden.”

 

Architect Marin Olivier toont een deel (1/3) van de maquette van het OK-Complex
Architect Marin Olivier toont een deel (1/3) van de maquette van het OK-Complex

 

Het ontwerp

Het ontwerp is strak, functioneel en straalt professionaliteit uit. Tegelijkertijd is er veel aandacht voor de beleving van de patiënt. Een omgeving die rust uitstraalt, helpt stress te verminderen en ondersteunt het herstel. Alles is ontworpen vanuit de missie: optimale zorg faciliteren.

 

Daglicht en oriëntatie als leidraad

Een heldere en logische gangenstructuur, met zichtlijnen naar buiten, bevordert oriëntatie en overzicht. We hebben ons hard gemaakt voor maximale daglichttoetreding. Natuurlijk licht zorgt voor een gevoel van controle en rust – essentieel voor zowel patiënten als zorgprofessionals.

 

Bouwen zonder verstoring van de zorg

De grootste uitdaging is de fasering. Tijdens de verbouwing moet het OK-complex vrijwel volledig operationeel blijven. Je moet rekening houden met alle stromen: personeel, patiënten, logistiek, luchttechniek, opslag, veiligheid én stof.

Na uitgebreid puzzelwerk is de 4.850 m² grote afdeling opgedeeld in negen bouwfasen. De operatiekamers zijn geclusterd in zones die technisch en functioneel met elkaar samenhangen.

Olivier + Spek Architecten OK LUMC doorsnede
Olivier + Spek Architecten OK LUMC doorsnede

 

Ontwerpen vanuit de fasering

Normaal gesproken wordt een afdeling in zijn geheel ontworpen en vervolgens gefaseerd uitgevoerd. In dit project kon dat niet: de logistieke complexiteit dwong tot een andere aanpak. We moesten ontwerpen vanuit de fasering. Geen grote bouwdelen, maar kleine functionele segmenten – afgestemd op wat op dat moment mogelijk en veilig is. Tegelijkertijd bewaakten we voortdurend het totaalbeeld van het ontwerp.

 

Samen ontwerpen met de gebruiker

Een doorslaggevende succesfactor in dit project is de intensieve samenwerking met de gebruikers. Zij weten als geen ander wat nodig is om goede zorg te kunnen leveren. Daarom organiseerde we ook ontwerpsessies op locatie, waarbij we samen met hen werkten in het tekenprogramma op de computer. Zo konden ze direct zien wat hun keuzes betekenden voor het ontwerp.

De bestaande kolommenstructuur en de beperkte ruimte vroegen om doordachte oplossingen. We werken binnen strakke randvoorwaarden. Dat vraagt om afstemming en soms ook om concessies. Maar juist daarin schuilt de kracht van co-creatie.

 

Oplevering in 2029

De oplevering van het vernieuwde OK-complex staat gepland voor 2029.

 

3D printen van de OK maquette